Mostrando entradas con la etiqueta ortografía. Mostrar todas las entradas
Mostrando entradas con la etiqueta ortografía. Mostrar todas las entradas

15/12/2016

English alternative orthography for fun

The Google Translator tool also offers a phonetic transliteration quite close, in my opinion, to what I'm doing here: an upheaval in English orthography in order to make it as phonetic as possible, keeping minor concessions to History. Just for fun.

Text taken from here:

Hí olsô met dhe wan rômans in his lîf: dhe doter of dhe pastor of Crassy, a yong woman námd Suzanne Curchod, hú wos lâter tu bicom dhe wîf of Louis XVI’s fînans minister Jacques Necker, and dhe modher of Madame de Staël. Dhe tú developed a warm afinity; Gibbon prosíded tu propôz marij, but ultimitli wedlok wos awt of dhe queschon, blokd bôth bî his fadher’s stonch disaprúval and Curchod’s íquoli stonch riluctans tu lív Switserland. Gibbon riturnd tu Ingland in ógust 1758 tu fâs his fadher. Dher cúd bí nô rifûzal of dhe elder’s wishes. Gibbon put it dhis wâ: "Î sîd as a lover, î obâd as a son." Hí prosíded tu cut of ól contact with Churchod, iven as shí vawd tu wât for him. Dher final imôshonal brâk aparentli câm at Ferney, France in dhe spring of 1764, dhô dhâ did sí ich odher at líst wan mor tîm a yer lâter.

Another one from here:

Fríborn Rôman wimen wer considerd sitizens thruawt dhe Ripoblic and Empayr, but did not vôt, hôld political ofis, or serv in dhe militari. A modher’s sitizen status ditermind dhat of her children, as indicâted bî dhe frâz “children born of tú Rôman sitizens”. A Rôman kept her ôn Family nâm for lîf. Children môst ofen túk dhe fadher’s nâm, but in dhe Impirial piriod somtîms mâd dher modher’s nâm part of dhers, or iven ûzd it instéd.

And here:

Simetri is pervâsiv in living things. Animals mânli hav bilateral or miror simetri, as dú dhe lívs of plants and som flawers such as orkids. Plants ofen hav radial or rotâshonal simetri, as dú meni flawers and som grúps of animals such as sí anemonis. Fîvfold simetri is fawnd in dhe ekinoderms, dhe grúp dhat includs starfish, sí urchin, and sí lilis.

And this last one:

Î wos wondering if Û wer âbl tu asist.
Mî fiancé and Î ar geting marid in Óstrâlia in march 2015 and wúd lîk tu com tu Lembongan in jún tu celebrât awr weding with mî famili from Sawth Africa and Ûrop. Mî famili won't bi âbl tu mâk the weding in Óstrâlia as it is tú ixpensiv for dhem tu travel ol dhe wâ tu Óstrâlia. Wi wer thinking Indonizha wúd bi dhe perfect spot as flîts ar ríznabl and dhe wedher is gúd in jún. Is jún dhe drî sízon?

09/10/2016

Très nouvelle ortographe française

...ou mieux, ortografe.

Je sais bien que c'est un exercice radical, mais quelques détails ne seraient trop exagérés (par example, la manière classique, pre-romane d'écrire certaines consonnes ou groupes d'elles, ph, th, ch, h...).

Le texte est tiré d'ici:

Si les crétians des premiers siècles s’avanturt à l’évangélization d’l’ampire, l’cristianisme ne s’empoze oficielmant que progresivmant à partir du IVe siècle, du règne d’Constanten Ier qui s’convertit ô cristianisme, jusqu’ô règne d’l’amperör Téodose Ier, qui fixe l’cristianisme come religion d’État an 381 avec l’édit d’Tesalonique. Jusque là, et malgré divers édits d’tolérance religiöse, les persécutions ont ampèché les crétians d’définir clèrmant une doctrine coérante; c’est ensi que l’amperör Constanten Ier organize un concile à Nicée an 325, pour permetre une armonization téologique et dogmatique. Il an rézulte une disansion liée ô débat trinitère qui favorize dös concets différants: l’églize concilière prône l’égalité antre l’Père, l’Fis et l’Esprit Sent; l’arianisme, jugé érétic par les concilières, prône l’enfériorité du Fis, considéré come une créature d’Diö, par raport ô Père. An niant la nature divine du Crist et an l’réduizant à l’état d’créature, les arians font du Mesie un ètre doté d’pouvoirs extraordinères mès qui n’est ni un ome ni Diö.

07/04/2015

Fantasia ortográfico-histórica portuguesa

A seguir da anterior entrada de blog, continuo a dita fantasia, pensando uma situação em que a divisão entre galego e português não se tivesse mantido no Minho mais tivesse passado ao Vouga. Tenha-se em conta que quanto fantasio é simplesmente isso, não feito com espírito imperialista, mais sim da fraternidade que sinto por Portugal. Redijo não em português, mais no que seria esse galego alternativo, similar ao que fiz na anterior entrada.

É difícil establecer diferenças claras entre un bloco gallego, un citraportugués (setentrional) y un ultraportugués (meridional), por utilizar a denominaçón la filología atual, no s. XVII, en que se produziu o feto definitorio que reuniu o citraportugués co gallego no que hoje se chama tamén gallego y dexou á deriva ao ultraportugués, que simplesmente conservou o nome de português.

A Guerra de Bragança (denominada assín pela casa que a liderou mais perdeu a cidade que dava nome ao seu ducado) ou da Separaçón (nome habitual co que a batizou a historiografía liberal depois da reunificaçón ibérica de 1848) foi un intento só parcialmente sucedido de rutura da unión dinástica da coroa y império portugueses coas demais coroas españolas.

A resoluçón do interminávelmente indeciso conflito considérase habitualmente que ven causada pela entrada de chefes franceses do lado español. A finalizaçón das guerras entre França y España en 1659 y entre Portugal y Holanda en 1663 fiz con que se tornasse interessante a colaboraçón entre aqueles dous primeiros reinos para combater a aliança marítima entre os dous últimos contra eles. Un tratado de paz perpetua entre os reis de França y España, que cedeu o Val de Arán á França y Andorra á España selou una aliança que dura até hoje.

França entrou na guerra ajudando á España a recuperar Açores, Madera, Brasil y Macao en 1663-64. En 1664 começou a movilizaçón de Galiza con a intençón de acrecentar un novo frente ao alentejano. En 1665 as forças españolas no Alentejo foron derrotadas completamente en Vila Viçosa, mais no norte una marea gallega imparável de camponeses, nobres y mesmo bispos animados pela vella rivalidade entre Compostela y Braga ultrapassou o Douro y só foron resistidos pelas forças vitoriosas chegadas do Alentejo na liña do Vouga. Os gallegos entregáronse á pillaje do val do Vouga mais, ante a perspetiva do regresso da guerra á situaçón crónica previa, assinouse velozmente una paz no Tratado do Tajo, que non dexava contento a ningún mais era acollida como un mal menor.

Portugal recuperou a independencia perdendo un tercio de territorio y populaçón y todos os dominios esceto os africanos ao sur das Illas Canarias. O despovoado Vouga passou a ser a principal fronteira entre Portugal y España, y a desapariçón de Aveiro, que levava esperimentando un século de decadencia, marcou a separaçón entre o (ultra)portugués y o gallego. Ao norte do Vouga, a reunión de gallego y citraportugués foi causada pela chegada de nobres gallegos y o desterro de portugueses na Galiza, con numerosos séquitos de camponeses tamén trocados entre as duas terras, y pela degradaçón do arcebispado de Braga a bispado sufragáneo de Compostela, confirmada por Roma aínda cuarenta anos depois.

Nos anos posteriores á guerra, a chamada "Administraçón Francesa" continuou traballando en España, reduzindo as complexidades herdadas da Idade Media y criando o moderno Estado español centralizado, que foi exemplo para o francés nas décadas seguintes y do resto de Europa no s. XVIII.

A España reorganizada pela "Administraçón Francesa", en 1680
(elaborado retrospetivamente partindo de aquí)

Sevilla, Estremadura y León incorporaron algunas faxas fronteiriças, que encaxaron na nova administraçón territorial, mais foi o Norte o que esperimentou mais cambios, ja que non só pretendeu a ocupaçón gallega descabeçar a primazia de Braga y estender as provincias de Tuy y Ourense, senón tamén a incorporaçón da grande cidade de Porto y das simbólicas Viseo (local de enterramento do rey Rodrigo) y Bragança (sé da nova dinastía real portuguesa). A bravura das armas portugueses sin conseguiu defender o grande centro inteletual de Portugal que era Coimbra.

Una consecuencia principal da espansón da Galiza foi a criaçón duna Galiza aberta y potente, reino de primeiro nível entre os da coroa española. Foi capaz de herdar a parte do imperio portugués que se manteve na unión española; tan íntimas foron as ligaçóns, que se considera que a influencia da lingua castellana sobre a gallega se deveu aos contatos diretos entre Galiza y Castela en tanta medida como entre Brasil-Açores y as colonias españolas. O gallego fálase hoje na Galiza, Açores y Brasil, encuanto o portugués vive en Portugal y os Algarves africanos. O resto de antigas colonias portuguesas que permaneceron en mans de España perderon o uso do portugués en favor do español.

Ao contrario, o portugués separado do Norte entrou na sua coñecida deriva, causada pelo domínio absoluto das rápidas inovaçóns de Lisboa. Para cuando a recuperaçón das ligaçóns peninsulares, a inicios do XIX, a ortografía atualizada a finais do XVIII selara ja a separaçón irreversível entre gallego y portugués.

Algúns eruditos opinan que a espansón da Galiza y criaçón de contatos co resto do imperio español causou una escessiva influencia castellana (muito maior que a inversa, consistente práticamente só na conservaçón do "ç" e reduçón dos grupos consonánticos latinos), y que se Portugal non se tivesse partido na guerra, o portugués teria sido máis conservador pelo "travón" que tería representado o cisportugués, y tería sido o gallego y non o ultraportugués o que tería derivado solitariamente.

E há ainda outros que consideran que o gallego isolado na Galiza tería caído baxo una influencia tan forte do castellano, que se tería fusionado con éste, ou desaparecido, de modo tal que non existirían tres linguas no ocidente español, senón dúas: portugués y español. Mais esto é ja especulaçón pura.

Enfín, o Tratado do Tajo foi redigido en español y portugués; dexamos aquí como monumento ás circustancias da Historia a traduçón a español, gallego y ultraportugués modernos o parágrafo que delimitava a nova fronteira entre os reinos:

El Río Vouga hasta San Pedro. El Río Troço hasta sus fuentes, y de ahí hacia el sudeste hasta el Río Dano, quedando Bodiosa y Viseo para España, y San Cipriano y Lourosa para Portugal. El Río Dao hacia sus fuentes hasta su bifurcación, quedando Peñalba del Castillo para España, y de ahí la divisoria de aguas con el Mondego hasta dirigirse reta hacia el este, quedando Trancoso y Piñel para España, y Vila Franca das Naves para Portugal. El Río Coa hasta sus fuentes, quedando éstas, al este de la Sierra de la Malcata, para España. De ahí la línea presente hasta la confluencia del Río Torto con el Bazágueda, y éste hacia el oeste hasta el Río Ponsul, quedando Arañas para España. El Ponsul hasta el Tajo, y de ahí la línea presente hasta el Guadiana. El Guadiana hasta el mar, quedando Olivença y los valles de los Ríos Ardila y Chança para España.

O Río Vouga até San Pedro. O Río Troço até as súas fontes, y de ahí para o sudeste até o Río Dano, quedando Bodiosa y Viseo para España, y San Cipriano y Lourosa para Portugal. O Río Dao para as súas fontes até a súa bifurcaçón, quedando Peñalba do Castelo para España, y de ahí a divisoria de aguas co Mondego até dirigirse reta para o este, quedando Trancoso y Piñel para España, y Vila Franca das Naves para Portugal. O Río Coa até as súas fontes, quedando éstas, ao este da Serra da Malcata, para España. De ahí a línea presente até a confluencia do Río Torto co Bazágueda, y éste para o oeste até o Río Ponsul, quedando Arañas para España. O Ponsul até o Tajo, y de ahí a línea presente até o Guadiana. O Guadiana até o mar, quedando Olivença y os valles dos Ríos Ardila y Chança para España.

Riu Vog té Sau Pedr. Riu Troç té sus fots, e d’aí pra Su-Est até Riu Dau, ficá Budiós e Vizeu pra Spaña, e Sau Cipriau e Loróz pra Portugal. Riu Dau pra sus fots té su bifurcaçau, ficá Piaub-Casteu pra Spaña, e d’aí divizória d’águas cu Mudeg té dirigir-s reta pr’Est, ficá Tracóz e Pieu pra Spaña, e Viufrac-Navs pra Portugal. Riu Có té sus fots, ficá estas, a Est Ser Maucát, pra Spaña. D’aí lía prezet té a cuflueç d’Riu Tort cu Bzágda, e est pr’Uest té Riu Pusú, ficá Arás pra Spaña. Pusú té u Tej, e d’aí lía prezet té Guadiá. Guadiá té mar, ficá Uliveç e ’s vaus des Rius Ardiu e Xaç pra Spaña.

09/01/2015

Fantasia ortográfica portuguesa

Posto a estudar algo de português, e a ler algo da sua histôria, e dando voltas ao atual Acordo Ortográfico, dei em fantasear sobre o que pudesse ter acontecido se, por motivos quaisquer (provavelmente políticos) os lusoescribintes tivessem mantido uma ortografia menos inovadora em relação ao tronco iberorromance. E pus-me a transcribir um excerto duma edição brasileira das Histórias de Heródoto (Livro IV), achando que da uma aparência muito similar ao galego (especialmente à ortografia lusista, logicamente), mesmo tendo como referência o espanhol para fazer os seguintes cambios (que não forçam a pronúncia portuguesa, suposta invariável):
  • -m > -n;
  • opção pelas ñ, ll espanholas em vez das nh, lh provençais;
  • ditongos: ou > oei > e;
  • conjunção e escrita como em espanhol, y;
  • acentuação paralela à espanhola;
  • eliminação de vogais epentéticas (eia > ea; oferenda > ofrenda, etc.) e reversão de dissimilações (eu > eo, etc.);
  • reversão da ortografia da nasalidade tónica a uma mais etimológica (-ão > -ón, etc.);
  • qu- > cu- diante de a, o, como em espanhol e galego;
  • eliminacão do acento grave (à), substituído pelo agudo;
  • reversão a sc- etimológica em vez de c-;
  • sufixo -idade > -idad;
  • pequenas alterações nas vogais fechadas.
O texto ficou assim (com licença do meu professor de Português e dos irmãos lusofalantes):
Nen os Scitas, nen cualquer otro povo dessas regións falan dos Hiperbóreos a non ser os Issedons os cuais, a meu ver, tambén nada dizen. Pois do contrario os Scitas (que por informaçóns deles nos falaran sobre os Arimaspes) dir-nos-ían tambén cualquer coisa. Entretanto, Hesíodo a eles alude, o mesmo fazendo Homero nos Epígonos — a acreditar-se seja ele o verdadero autor desse poema.
Os Delios falan mais detalladamente sobre o referido povo. Contan que as ofrendas dos Hiperbóreos lles viñan envoltas en palla de trigo. Passando pelas mans dos Scitas y transmitidas de povo a povo, essas ofrendas alcançavan terras distantes, chegando até o Adriático, a ocidente, de onde eran enviadas para o sul. Os Dodoneos eran os primeros Gregos a recebe-las. Dali descían até o golfo Malíaco, de onde passavan para a Eubea, y, seguindo de uma cidad para otra, ían ter a Cariste. Dalí, sen tocar en Andros, os Caristeos levavan-nas para Tenos, de onde os Teneos as transportavan para Delos. A dar crédito aos Delios, era assín que essas ofrendas chegavan á sua illa. Acrescentan eles que, nos primeros tempos, os Hiperbóreos enviavan as ofrendas por intermedio de duas virgens — Hiperoquea y Laodicea; que, para segurança dessas jovens, os Hiperbóreos fazían-nas acompañar por cinco cidadáns, a que atualmente se renden grandes homenagens en Delos sob o nome de Pérferos; mas que, os Hiperbóreos, non os vendo regressar y ante a desagradável possibilidad de viren a perder muitos otros de seus delegados nessa missón, resolveran, depois de certo tempo, levar as ofrendas até as fronteras, envoltas en palla de trigo, de onde eran enviadas aos viziños mais próximos, a quen solicitavan remete-las a otra naçón. Dessa manera, as ofrendas ían passando, segundo os Delios, de país a país, até chegaren ao seu punto de destino.
Noté, entre as mulleres da Tracia y da Peonia, un curioso costume con relaçón ás coisas sagradas. Elas jamais sacrifican a Diana real sen fazeren uso da palla de trigo. Es como, segundo dizen, elas proceden:
Os jovens delios de ambos os sexos cortan o cabelo en honra das virgens hiperbóreas que morreran en Delos. As moças cumpren esse dever antes do casamento. Tomando de un cacho dos cabelos, enrolan-no nun fuso y colocan-no no túmulo das virgens, no recinto consagrado a Diana, á esquerda de quen entra, á sombra de uma olivera. Os jovens delios encrespan os cabelos con o auxilio de gravetos y colocan-nos no mesmo local.